Beschrijving van bruggenhoofd Gent.
Het lot van Bruggenhoofd Gent na 3 dagen van strijd.
Toen de bunkertjes zelf voor het Belgisch leger een blok aan hun been werden, poogde de Belgische staat de bunkertjes in hun toenmalige toestand, opnieuw van de hand te doen.
Eenmaal de oorlog voorbij ontstond voor het Belgisch leger de situatie dat zij opgeschept zaten met een massa zwaar beschadigde bunkertjes, die militair gezien geen enkel nut meer hadden. De bunkers en normaal gezien ook nog een beperkt perceeltje grond dichtbij de bunker, waren voor de bouw van de bunkers door de Belgische Defensie onteigend geweest. Ze waren dus in geen enkel geval nog eigendom van de eigenaar van het meestal errond of aanhangende perceel.
Op 8 oktober 1946 verscheen volgende tekst in het Belgisch staatsblad:
Besluit van den Regent, betreffende de deklassering van sommige verdedigingswerken en de afschaffing van de militaire erfdienstbaarheden waarmee de eigendommen rondom deze werken bezwaard zijn.
Dit sloeg onder andere ook op de bunkers van Bruggenhoofd Gent die in het staatsblad specifiek werden vermeld. De regeling ging in vanaf 1 oktober 1946.
Dit bracht dus met zich mee dat niemand nog rekening diende te houden met erfdienstbaarheden van zijn eigendom ten opzichte van kort daarbij gelegen terreinen waarop bunkers stonden. Men kon dus niet meer verplicht worden bijvoorbeeld het leger over niet onteigend terrein toe te laten om hun bunkers te kunnen bereiken. Idem verviel de verplichting om bij het bouwen of verbouwen in de directe omgeving van de schootsvelden van de bunkers van bruggenhoofd Gent, toelating hiertoe te vragen omdat dit de werking van de verdedigingsstelling zou kunnen beperken.
Op 12 mei 1947 verscheen dan weer volgende tekst in het Belgisch staatsblad:
Besluit van den Regent houdende de opheffing van de renten toegekend uit hoofde van militaire erfdienstbaarheden.
Dit sloeg onder andere ook op de bunkers van Bruggenhoofd Gent. De regeling ging in vanaf respectievelijk 13 april 1947 en 1 september 1947.
Dit bracht dus met zich mee dat niemand nog rente uitbetaald kreeg voor erfdienstbaarheden van zijn eigendom ten opzichte van kort daarbij gelegen terreinen met bunkers. Merkwaardig genoeg heeft het de Belgische staat dus wel nog ongeveer een half jaar rentes uitbetaald voor erfdienstbaarheden die toen al niet meer geldig waren sinds 8 oktober 1946.
Het leger heeft eind jaren '50 aan iedere eigenaar waar een bunker stond de kans gegeven, de bunker(s) op zijn grondgebied over te kopen met een officiële akte van verkoop. Hieronder ziet u zo een voorstel tot aankoop van een bunker zoals er naar alle traceerbare eigenaren van percelen met een bunker op, of eigenaars van aanpalende percelen, werd verstuurd in de hoop dat deze personen de bunker(s) opnieuw zouden willen overnemen van de Belgische staat, wel te begrijpen in de staat dat ze zich op dat moment bevonden.
Om het verhaal volledig aanvaardbaar te maken vind u hieronder een kopij van een volledige verkoopsakte van een bunker te Semmerzake.
Tot de tijd dat deze bunker was overgekocht bleef hij dan ook eigendom van de Belgische staat. Vaak gingen eigenaars van gronden, de nog niet opnieuw hun eigendom zijnde bunkers, opnieuw opnemen in hun eigendom. Daarom ging de militaire overheid jaarlijks eenmaal iemand van het leger de nog niet verkochte bunkers laten inspecteren. Dit hield dus in feite in dat men de bunker tot hij overgekocht was, totaal niet mocht benutten omdat hij nog steeds staatseigendom was. Ook moest men de toegang vrij houden tot aan de bunker (behalve wanneer dit met erfdienstbaarheid gebeurde over privéterrein, want deze voorwaarde werd reeds in 1946 afgeschaft zoals u hogerop kunt lezen). Men kon deze werkwijze in feite gaan beschouwen als een pesterij voor degenen die de bunker(s) op hun grondgebied niet wilden overkopen. Zo heb ikzelf weet van overnames van bunkers met bedragen die varieren tussen 1 symbolische oude Belgische frank tot bedragen van 7.000 Belgische franken (in de jaren '60).
Uit een officiele lijst van gedeclasseerde schuilplaatsen bleken op 12 mei 1961, onderstaande bunkers nog steeds te koop te staan. Houdt er wel rekening mee dat deze lijst zeker niet 100% actueel meer zal zijn en dat er dus wel bepaalde bunkers uit de lijst ondertussen wel opnieuw zullen overgegaan zijn in privébezit. Anderen zullen allicht nog altijd officieel te koop staan (of zelfs reeds afgebroken zijn). In elk geval zullen enkel de bunkers in deze lijst mogelijks heden ten dage nog te koop staan.
Weerstandsnest Betsberg (Oosterzele):
- Be1 - allicht nog altijd te koop.
- Be2 - Is ondergraven en verdwenen.
- Be12 - allicht nog altijd te koop.
- Be13 - allicht nog altijd te koop.
- Be14
- Be15
- Be19
- Be22 - allicht nog altijd te koop.
Weerstandsnest Muntekouter:
- Mu1 - allicht nog altijd te koop.
- Mu4 - allicht nog altijd te koop.
- Mu5 - allicht nog altijd te koop.
- Mu8 - allicht nog altijd te koop.
- Mu11 - allicht nog altijd te koop.
- Mu12
- Mu15
- Mu16
- Mu17 - allicht nog altijd te koop.
- Mu19 - is verkocht in 1980.
- Mu23 - is verkocht in 1980.
Steunpunt Semmersake:
- Se4 Zou verkocht zijn voor 1 symbolische Belgische Frank.
- Se5 Verkocht in 1963 (zie de voorbeeldakte hogerop deze webpagina)
- Se7
- Se9 Is afgebroken
- Se10 Is ondergraven op het voetbalplein van Semmerzake
Steunpunt Astene:
- As1 Is reeds afgebroken bij het dempen van een gedeelte van de oude Leiearm.)
- As3 Is afgebroken bij elektrificeren spoorlijn
Voorliniebunkers (A-bunkers):
- A16 - Vurste
- A17 - Vurste - allicht nog altijd te koop.
- A18 - Vurste - allicht nog altijd te koop.
- A20 - Baaigem - allicht nog altijd te koop.
- A24 - Munte - allicht nog altijd te koop.
- A28 - Moortsele - Is ondertussen afgebroken.
- A29 - Moortsele
- A33 - Oosterzele
- A34 - Oosterzele
- A35 - Oosterzele
- A36 - Gijzenzele - Is verkocht in 1962.
- A38 - Gijzenzele - Is verkocht in 1962.
- A41 - Kwatrecht
- A42 - Kwatrecht - Is gekocht door gemeente Wetteren.
- A43 - Kwatrecht - Is ondertussen afgebroken.
Vooruitgeschoven bunkers (Av-bunkers):
- Av1 - Semmerzake - Is ondertussen afgebroken.
- Av2 - Vurste
- Av3 - Baaigem - allicht nog altijd te koop.
- Av5 - Munte - allicht nog altijd te koop.
- Av7 - Scheldewindeke
- Av8 - Scheldewindeke - allicht nog altijd te koop.
- Av16 - Kwatrecht
Commandobunkers (C-bunkers):
- C7 - Semmerzake
- C8 - Vurste
- C9 - Vurste - allicht nog altijd te koop.
- C10 - Schelderode
- C13 - Moortsele - allicht nog altijd te koop.
- C14 - Moortsele - allicht nog altijd te koop.
- C17 - Melle - allicht nog altijd te koop.
Steunliniebunkers (D-bunkers):
- D3 - Eke - Is ondergraven en verdwenen.
- D8 - Vurste - allicht nog altijd te koop.
- D9 - Vurste - allicht nog altijd te koop.
- D10 - Vurste - allicht nog altijd te koop.
- D11 - Schelderode - Is in de jaren '60 verkocht voor 7000 Bef.
- D13 - Munte - is allicht nog altijd te koop.
- D14 - Munte
Achterliniebunkers (B-bunkers):
- B2 - Astene - Is reeds afgebroken.
- B12 - Eke
- B17 - Melsen - allicht nog altijd te koop.
- B18 - Melsen - allicht nog altijd te koop.
- B19 - Melsen - allicht nog altijd te koop.
- B22 - Melsen
- B24 - Munte - allicht nog altijd te koop.
- B25 - Munte - allicht nog altijd te koop.
- B28 - Munte - allicht nog altijd te koop.
- B32 - Lemberge - allicht nog altijd te koop.
- B33 - Moortsele
- B34 - Moortsele - allicht nog altijd te koop.
- B35 - Moortsele
- B37 - Landskouter - allicht nog altijd te koop.
- B38 - Landskouter
- B41 - Melle - allicht nog altijd te koop.
- B42 - Melle - allicht nog altijd te koop.
- B43 - Melle - allicht nog altijd te koop.
- B45 - Melle - Is reeds afgebroken.
- B46 - Melle - Is reeds afgebroken.
Er is reeds een actualisatie gevraagd van deze lijst begin 2009 (zelfs via een parlementaire vraag gericht naar de toenmalige minister van landsverdediging, Pieter De Crem). Hierop is tot op heden nog altijd geen antwoord gekomen.
Zowiezo ontstond na de oorlog de situatie dat de nieuwe eigenaars met hun aangekocht goed vrij waren te doen wat zij wilden. Indien de bunkertjes niet verkocht geraakten, zoals er ongetwijfeld op deze linie heden nog wel zijn (Ik heb zelf op basis van wat ik ondertussen reeds vermoed en te weten ben gekomen over bepaalde bunkertjes, de lijst wat op het goed gevoel proberen actualiseren).
Ik wil er wel op wijzen dat een gedeelte bunkers nog altijd wel officieel te koop zal staan. De bedragen die er voor gevraagd worden zullen wel nog altijd overeenstemmen met de oude vraagprijzen van een 1000 a 2000 oude Belgische Franken. De grootste meerprijs die er nog bovenop komt zijn de notariskosten om de verkoop toch te officialiseren. Men mag toch altijd rekenen op een aankoopprijs van +/- 25.000 Bef (+/- 625 €).
Houdt er ook rekening mee dat indien u een bunkertje zou willen kopen, er toch altijd nog de mogelijkheid zal geboden worden aan de directe omringende eigenaars om het bunkertje met bijhorend beperkt perceel grond met voorkooprecht te kopen voor dezelfde prijs als dewelke u er als buitenstaander zou willen voor geven.
Indien de bunkertjes op termijn toch nog altijd niet verkocht zijn geraakt, werd er soms toch gepoogd ze open te maken, meestal uit interesse naar het onderwerp of uit nieuwsgierigheid. Deze bunkertjes vindt men dan terug zoals op onderstaande fotootjes. Heel vaak met zeer beperkt opengemaakte toegang.
Ik zou er bij deze toch nog eens willen op wijzen, zulks zeer beperkt geopende bunkertjes zeker niet alleen te betreden. Indien een deurgat langs de buitenkant bijvoorbeeld, maar voor de helft geopend is, komt men vaak aan de binnenkant tot de verbazende constatatie dat het deurgat enkel voor het bovenste vierde opengemaakt is omdat de bunkers vaak met een half verdiep onder de grond steken. U moet maar eens kijken op onderstaande twee foto's van dezelfde bunker getrokken aan de binnen- en buitenzijde van het sas. Op het eerste zicht zou men nochthans zeggen dat de bunker vrij ruim opengemaakt is.
|